Czas na zwiedzanie Stambułu. Pomoże nam w tym przewodnik, bez którego nie sposób w trzy dni zobaczyć i poczuć puls tego fascynującego miejsca a każda minuta w Stambule stanie się niezapomnianym doświadczeniem. Stambuł, zbudowany niczym Rzym na siedmiu wzgórzach, wita nas lasem strzelających w niebo minaretów z ponad 3100 meczetów. Jest ich tu najwięcej w całej Turcji. Szczególnie malowniczo prezentują się one z perspektywy Złotego Rogu, naturalnej zatoki Bosforu, po której pływają statki wycieczkowe i promy. To wyjątkowa arteria komunikacyjna, którą warto wybrać się w niezapomniany turystyczny rejs. Stambuł to największe, najbardziej zaludnione a zarazem najbarwniejsze i pełne atrakcji turystycznych miasto w Turcji. To jedna z najwspanialszych metropolii świata. Atrakcje tego miasta w Turcji zachwycą każdego fana orientu, tajemniczych historii, fascynujących budynków, zakupów i dobrego jedzenia. Stambuł – miasto z tysiącletnią historią, rozciągające się na dwóch kontynentach, uderzające różnorodnością kultur, zapachów i smaków. Za sprawą swojej lokalizacji oraz bogatej historii, Stambuł to prawdziwy tygiel kulturowy, uwielbiany przez turystów z całego świata. Przybywają oni tu, by przyjrzeć się z bliska pięknu lokalnych zabytków, wśród których królują m.in. Hagia Sophia, Błękitny Meczet, Pałac Topkapı, Cysterna Bazyliki, Kız Kulesi oraz Wieża Galata. Konkurencją dla dziedzictwa materialnego Stambułu jest jego bogactwo kulturowe, z gościnnością mieszkańców oraz pyszną kuchnią. Miasta takie jak Stambuł przypominają o sile ludzkiego ducha, który potrafi stworzyć wielkość złączoną z historią i nowoczesnością. To miejsce, gdzie każdy zakątek kryje inne doświadczenie – czy to w formie zapierającej dech panoramy, dziedzictwa kulinarnego czy magicznej atmosfery otaczających ulic. Stambuł to miasto, które nigdy nie przestaje inspirować – od majestatycznych zabytków po codzienne scenki życia miejskiego. Jeśli pozwolisz sobie na chwilę zadumy nad jego błękitnym horyzontem przy filiżance mocnej tureckiej kawy, zrozumiesz dlaczego to miasto od wieków przyciąga podróżnych z całego świata. Więc przygotuj się na tę przygodę i pozwól Stambułowi opowiedzieć Ci swoją niezwykłą historię. 1) Hagia Sophia – jej inna nazwa to Świątynia Mądrości Bożej. Przez tysiąc lat uznawana była za najwspanialszą i największą świątynię chrześcijańskiego świata. Pierwsza jej wersja powstała za czasów Konstantyna Wielkiego, na miejscu pogańskiej świątyni. Jednak uległa zniszczeniu. Swój obecny wygląd zawdzięcza cesarzowi Justynianowi Wielkiemu, któremu udało się wybudować ją w ciągu zaledwie 5 lat, w 537 roku. Prace nad nową świątynią zlecił dwóm wybitnym naukowcom – Antemiuszowi z Tralles i Izydorowi Starszemu z Milletu. Zastosowane tu rozwiązania inżynieryjne przewyższały wszystko co wcześniej zbudowano. Nowa Katedra miała masywną kopułę, marmurowe kolumny i posadzkę. Niemal każdy centymetr jej wnętrza pokrywały wspaniałe mozaiki. Podobno do jej budowy wykorzystano elementy jednego z cudów antycznego świata – świątyni Artemidy w Efezie. W Hagia Sophia odbywały się najważniejsze uroczystości religijne oraz koronacje cesarzy bizantyjskich. Mówi się, że będąc pod wpływem jej piękna, kijowski książę Władysław przyjął chrześcijaństwo. Zaś po zdobyciu Konstantynopola, na jej widok również Mehmed II Zdobywca zszedł z konia, uklęknął i posypał ziemią turban. A potem rozkazał zamienić tę wspaniałą świątynię w meczet. Wówczas do Hagia Sophia dobudowano minarety, a jej sylwetka stała się wzorem dla innych muzułmańskich świątyń. Od 1934 do 2020 r. pełniła rolę muzeum. Obecnie ponownie jest meczetem. Zabytek znajduje się w dzielnicy Sultanahmed i można go zwiedzać za darmo, codziennie od godziny 10.00 do 22.00. 2) Topkapi (Topkapı Sarayı) – To swego rodzaju miasto w mieście, otoczone wysokim, potężnym murem o długości 5 km. Rozciąga się na powierzchni 70 hektarów, na jednym ze wzgórz z widokiem na Bosfor i Morze Marmara. Była to wspaniała rezydencja sułtanów. Tu przez wieki podejmowano najważniejsze decyzje dotyczące losów Imperium Osmańskiego, knuto intrygi, planowano podboje. Topkapi był sceną wielu historii miłosnych i dramatów. Jego budowę rozpoczęto zaraz po zdobyciu Konstantynopola, a zakończono w 1465 roku. Kolejnych 30 sułtanów przez około 400 lat rozbudowywało go i unowocześniało. Pełnił swoją funkcję do roku 1853, kiedy to sułtan Abdulmecid I przeniósł królewską rezydencję do pałacu Dolmabahçe. Pałac Topkapi składa się czterech dziedzińców, do których prowadziły bramy i setek pomieszczeń o różnym przeznaczeniu, które zamieszkiwało około 4 tys. osób. W najbardziej niedostępnej z jego części znajdował się harem. Była to część przeznaczona dla rodziny sułtana, jego matki, żon, konkubin, dzieci, rodzeństwa i wybranych przedstawicieli dworu. Na czele tego królestwa kobiet stała matka panującego sułtana. A strzegli go pochodzący z Afryki niewolnicy – eunuchowie. Oficjalnie sułtan mógł mieć cztery żony i dowolną liczbę konkubin. Harem składał się z około 300 pokoi, 9 łaźni, 2 meczetów i szpitala. Rozwój tego miejsca zapoczątkowała Hurrem, zwana Roksolaną, ukochana żona sułtana Sulejmana Wspaniałego. To ona nakłoniła męża do budowy nowego haremu właśnie w Topkapi, po tym jak spłonął stary położony w innej części Stambułu. Chciała być bliżej męża i jednocześnie ośrodka władzy. Zastępując Sulejmana podczas prowadzonych przez niego rozlicznych wojen, zapoczątkowała tzw. sułtanat kobiet. Pałac jest obecnie muzeum, które można zwiedzać. Do zobaczenia jest m.in. kuchnia z 12 tys. sztuk porcelany. Zobaczymy tu specjalną, seledynową misę z Chin, która podobno zmieniała kolor, jeżeli podane w niej jedzenie zawierało truciznę. Poza tym Topkapi zawiera rozliczne bogato zdobione pawilony, szkołę, bibliotekę z bogatą kolekcją aż 6 tys. egzemplarzy unikatowych ksiąg, święte relikwie należące do Proroka Mahometa, różne rodzaje broni, przebogaty skarbiec królewski czy kunsztowne szaty monarsze. Żeby obejrzeć wszystkie zgromadzone tu skarby, warto zarezerwować sobie co najmniej pół dnia. Pałac znajduje się w dzielnicy Faith. Latem można go zwiedzać od środy do poniedziałku od 9.00 rano do 18.00, zamknięty jest we wtorek. Bilety wstępu zaczynają się od 33 euro, opcja z haremem – 59 euro. 3) Błękitny Meczet – Z założenia miał przyćmić Hagia Sophia. Powstał z inicjatywy sułtana Ahmeda I, który podobno osobiście angażował się w prace budowlane. Powstawał w latach 1609–1616. Prawdopodobnie przez nieporozumienie – architekt Mehmet Aga źle zinterpretował słowa władcy – ozdobiono go aż 6 minaretami. Tyle ich wówczas miała Wielka Świątynia w Mekce. Aby uniknąć skandalu i oskarżeń o nadmierną pychę Ahmed I sfinansował siódmy minaret, który dodano do najważniejszej świątyni islamu. Meczet nazwano błękitnym z powodu barwy dekorujących jego wnętrza niebieskich płytek z motywami roślinnymi. Wyprodukowano je na specjalne zamówienie sułtana w Izniku, ponieważ wszystko w jego meczecie miało być najwspanialsze. Świątynia imponuje kopułą średnicy 22,4 metra, która wznosi się na wysokości 43 metrów. A rozświetla ją aż 260 okien. Meczet można zwiedzać codziennie za darmo, poza wyznaczonym czasem modlitwy. Jak we wszystkich miejscach kultu religijnego, z szacunku trzeba pamiętać o stosownym ubraniu oraz nakryciu głowy i zdjęciu butów. 4) Hamam – Tradycyjna łaźnia turecka to kolejne miejsce i jednocześnie rytuał, z którego słynie Stambuł. Co jednak ciekawe, tutejsze łaźnie parowe były wzorowane na rzymskich. Turcy poznali je, podbijając Konstantynopol, a potem dostosowali do swoich potrzeb i rozprzestrzenili po całym imperium. Większość obecnych hamamów wzorowana jest na tych pochodzących z XV i XVI wieku. Jeden z najsłynniejszych to Cemberlitas Hamam, usytuowany niedaleko Wielkiego Bazaru, zbudowany przez architekta Mimara Sinana w 1584 roku. Kolejny, również jego autorstwa, zwany Łaźnią Roksolany – Ayasofya Hurrem Sultan Hamam – po przebudowie w 2011 roku stał się w pełni nowoczesną łaźnią. Zadaniem hamamu nie jest tylko zachowanie czystości. To rytualna kąpiel oczyszczająca umysł i ciało. Miejsce spotkań towarzyskich, relaksu i wymiany poglądów. Tradycyjna łaźnia podzielona jest zwykle na trzy pomieszczenia. Pierwsze pełni rolę szatni i jest w nim temperatura pokojowa. Drugie, nieco cieplejsze, ma do 38 stopni. W trzecim zaś można się już spocić podczas sesji w temperaturze ok 50 st. C. Wiele hamamów to dzieła sztuki, popis mistrzostwa dawnych budowniczych. Są ozdobione kolumnami, pięknie dekorowane kafelkami z motywem tulipanów i zapewniają intymną atmosferę. Dla kobiet i mężczyzn są oddzielne hamamy. Przez około 20 minut pocimy się, siedząc na marmurowej ławce i opłukując obficie ciało i włosy wodą ze specjalnych miedzianych misek. Możemy też skorzystać z peelingu z użyciem rękawicy (kese), którą energicznie pociera się całe ciało, aby usunąć martwy naskórek. Potem czeka nas kąpiel z mydlinami (köpük). To rodzaj długiej, wąskiej poduszki nasączonej wodą z mydłem i napompowanej powietrzem, którą obsługa przeciąga nad naszymi ciałami. Całą sesję kończymy w chłodnym pokoju, gdzie serwowana jest herbata. W Stambule działa około 60 hamamów. 5) Meczet Sulejmana Wielkiego (Suleymaniye) – Jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Stambułu. Hołdem dla pamięci jednego z najwybitniejszych władców tego kraju, jakim z pewnością był Sulejman Wspaniały. Za czasów tego najdłużej panującego nad Imperium Osmańskim władcy (1520–1566) budowano szkoły i uniwersytety. Był też hojnym mecenasem artystów oraz naukowców. A przy tym wybitnym wojskowym strategiem. Niemal dwukrotnie powiększył granice swojego imperium, które zasięgiem obejmowało znaczną część Europy, Azji i Afryki. Budowniczym najważniejszych obiektów za czasów Sulejmana był Sinan, jego legendarny architekt, twórca prawie 400 budowli. Meczet Suleymaniye jest jednym z jego najważniejszych dzieł. Zachwyca proporcjami i wznoszącą się na wysokości 53 metrów kopułą. Na jego terenie znajdują się grobowiec sułtana, jego ukochanej córki, Mihrimah Sultan oraz żony, sułtanki Hurrem. Niedaleko znajduje się grobowiec samego architekta. Budowa meczetu trwała osiem lat i zakończyła się w 1557 roku. Niestety, po zniszczeniu przez pożar w 1660 roku świątynia został odrestaurowana w barokowym stylu. Cztery minarety meczetu oznaczają, że Sulejman I był czwartym sułtanem, który rządził Imperium Osmańskim po podbiciu Konstantynopola. Tak jak inne meczety, można go zwiedzać za darmo. 6) Wieża Galaty – Kolejny symbol Stambułu. Jej charakterystyczna, owalna, 63-metrowa strzelista sylwetka góruje po drugiej stronie Złotego Rogu w dzielnicy Beyoğlu. Można do niej dotrzeć spacerem przez most Galata. Jej geneza sięga XIV wieku i przez stulecia była najwyższym obiektem tej części Stambułu. Najpierw jako element fortyfikacji obronnych, potem stacjonowali w niej janczarzy. Była więzieniem, stąd też wypatrywano pożarów, które regularnie nawiedzały Stambuł. Odnawiana i burzona kilkanaście razy, dziś jest muzeum. Na jego najwyższym piętrze mieści taras widokowy. Można z niego podziwiać wspaniałą panoramę starej części Stambułu. Z miejscem tym związana jest historia Ahmeda Çelebiego, zwanego tureckim Dedalem. Był pierwszym z ludzi, którzy wzbili się w niebo na skrzydłach wykonanych z ptasich piór. Podobno skoczył z wieży Galata w 1632 roku, przeleciał nad Bosforem i wylądował po azjatyckiej stronie. Za ten czyn został nagrodzony przez sułtana Murda IV workiem złota. Muzeum czynne jest w sezonie letnim od 8.30 do 23.00. Bilet wstępu kosztuje 350 TRY (ok. 75 zł). Teren wokół wieży tętni życiem. To jedno z ulubionych miejsce spotkań i relaksu młodzieży. 7) Ulica Istiklal (Istiklal Caddesi) i Plac Taksim – Po turecku nazwa ulicy znaczy niepodległość. Jest komercyjnym centrum Stambułu, jego najbardziej reprezentacyjną i jednocześnie zatłoczoną ulicą. Ten 1,5-kilometrowy deptak znajduje się w dzielnicy Beyoglu. Każdego dnia pokonuje go średnio milion osób. Jego charakterystycznym elementem jest kursujący środkiem zabytkowy, czerwony tramwaj, którym dojedziemy do Placu Taksim. Ulicę wypełniają sklepy, restauracje, kawiarnie. Niedaleko stąd do dzielnicy biznesowej z wieżowcami i eleganckich hoteli. Przy pobliskim Parku Macka znajduje się Muzeum Wojskowe z orkiestrą janczarską. Blisko jest też do Muzeum Niewinności Orhana Pamuka, najsłynniejszego tureckiego pisarza, laureata literackiej nagrody Nobla. Wzdłuż ulicy ciągną się XIX-wieczne budynki konsulatów, kościoły, pałace. Pomiędzy ulicami Tepebasi i Istiklal znajduje się kolejne kultowe miejsce. To Asmalimescit, słynna nocna dzielnica rozrywki. Plac Taksim, jedno z najpopularniejszych miejsc turystycznych w Stambule, oferuje atrakcje dla każdego. Starożytne zabytki w dzielnicy Taksim w Stambule zostały poddane nowoczesnym ulepszeniom, dzięki którym wyglądają bardziej atrakcyjnie. Dodatkowo, jak niekończąca się rzeka, rynki handlowe na placu Taksim i ulicy Istiklal przyciągają tam więcej kupujących, turystów i gości. Gdy słońce zaczyna zachodzić, Plac Taksim i ulica Istiklal ożyją dzięki energii elektrycznej unikalnej dla Stambułu. Tętniące życiem serce miasta nabiera złotego odcienia, dzięki ikonom Pomnik Taksima będąc świadkiem ducha miasta. Spacer ulicą Istiklal, zabytkowa linia tramwajowa staje się ścieżką do zmieniającej się palety nieba, a tętniące życiem sklepy i kawiarnie oferują miejsca w pierwszym rzędzie, aby podziwiać ogniste objęcie horyzontu przez słońce. Wśród gwaru tłum i ożywiona atmosfera, doświadczając zachodu słońca o godz Plac Taksim i ulica Istiklal to symfonia miejskiego uroku i żywych kolorów, która uosabia dynamiczną duszę Stambułu. 8) Zatopiona Cysterna (Yerebatan Saray) – To kolejny, tym razem ukryty pod ziemią, cud bizantyjskiej architektury. Niczym podziemny pałac wsparty na 336 kolumnach, które biegną w 12 rzędach i są wysokie na 9 metrów. Zatopiona Cysterna była rezerwuarem wody dla władców Konstantynopola na wypadek oblężenia lub zatrucia jej źródeł. Jej budowę zapoczątkował Konstantyn Wielki, a skończył cesarz Justynian w VI wieku. Wiele kolumn pochodzi z innych obiektów świata starożytnego, jak chociażby umieszczone w północno-zachodnim rogu tej budowli tajemnicze głowy meduz. Cysterna jest pięknie oświetlona i ma doskonała akustykę. Można tu posłuchać koncertów lub zanurzyć się w świecie ciszy, przerywanej tylko spadającymi z sufitu kropelkami wody. Znajduje się w dzielnicy Faith, obok Hagia Sophia. Można ją zwiedzać codziennie od 9.00 do 19.00. Bilety od 26 euro. 9) Bazar Egipski – Zwany jest też Bazarem Korzennym. To kolejny punkt obowiązkowy dla każdego miłośnika słodyczy, przypraw, kawy, herbaty i dobrego jedzenia. Można tu przebierać wśród setek gatunków serów i rozkoszować się tureckim lokum, słynnymi kolorowymi galaretkami. Są tu orzechy, suszone owoce, zioła i mnóstwo innych produktów z całego świata. Do budowy bazaru przyczyniły się podatki nałożone przez Turków na produkty wytwarzane w Egipcie – stąd jego nazwa. A dochody miały sfinansować budowę meczetu Yeni Cami, zwanego Nowym, choć ukończono go w 1663 roku. Tuż obok znajduje się przystań Eminonu, gdzie możemy wprost z kolorowych statków kupić słynne tureckie bułki z grillowanymi rybami – ikonę stambulskiego street foodu. I popić to sokiem z kolorowych kiszonek. A potem przejść dwupoziomowym mostem Galata. Górna jego część to ulica, a dolna przeznaczona jest na restauracje. Zanim most powstał w XIX wieku, transport na drugą stronę Złotego Rogu odbywał się głównie łodziami. Obecnie to miejsce popularne zarówno wśród wędkarzy, jak i turystów. 10) Rejs po Bosforze – Rejs po Bosforze w Stambule to niezapomniane przeżycie dla turystów odwiedzających tę magiczną metropolię. Podziwianie panoramicznych widoków miasta z perspektywy wody oraz przepływanie między dwiema kontynentami – Europą i Azją – stanowi unikalną atrakcję, której nie można przegapić podczas pobytu w Stambule. Dla wielu podróżnych taka wyprawa po Bosforze jest jednym z głównych punktów programu zwiedzania. Bosfor to ważny akwen wodny, który łączy Morze Czarne z Morzem Marmara. Położony w Turcji, jest popularnym celem podróży dla turystów z całego świata. To niesamowite doświadczenie, które dostarcza niezapomnianych widoków i atrakcji. Podziwianie malowniczych widoków Stambułu z wody oraz odkrywanie bogatej historii i kultury tego regionu sprawia, że rejs po Bosforze jest niezwykle atrakcyjną opcją dla podróżnych. Na pokładzie statku wycieczkowego można podziwiać wiele zabytków i ikonicznych budowli Stambułu, takich jak Hagia Sophia, Błękitny Meczet czy Pałac Topkapi. Ponadto, podczas rejsu po Bosforze można zobaczyć charakterystyczne drewniane domki nad brzegiem, które dodają uroku temu miejscu. Warto zaznaczyć, że Bosfor pełen jest historii i legend, co sprawia, że podróż po nim to wyjątkowe przeżycie dla miłośników kultury i dziedzictwa. Atrakcje turystyczne, które czekają na uczestników rejsu po Bosforze, obejmują nie tylko zabytki architektoniczne, ale także tradycyjną kuchnię turecką. Podczas rejsu można spróbować lokalnych potraw i przysmaków, co stanowi ważny element poznawania kultury danego miejsca. Dodatkowo, wieczorne rejsy po Bosforze oferują niezapomniane widoki na oświetlone wieże, mosty i miasto, tworząc romantyczną atmosferę dla par oraz osób ceniących piękno nocnego pejzażu. Rejs po Bosforze to nie tylko podróż w przestrzeń wodną, ale również podróż w czasie i historii. Dzięki bogatej ofercie widoków, zabytków i kultury, każdy uczestnik takiej podróży może doświadczyć niepowtarzalnych chwil i zachwycić się pięknem tego miejsca. Dlatego warto wybrać się na rejs po Bosforze, by odkryć fascynujący świat tureckiej historii i przyrody z zupełnie nowej perspektywy. To tylko niektóre z atrakcji, które zobaczymy w Stambule. Nie sposób je wszystkie wymienić. Pomału czas kończyć naszą wspaniałą dwutygodniową podróż. Jutro udajemy się w drogę powrotną.

Opuszczamy Turcję. Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu. Przejazd przez Bułgarię, nocleg tranzytowy w Serbii.

Po śniadaniu przejazd przez Węgry, Słowację, Czechy. Przyjazd do Kalisza Pomorskiego w godzinach późnowieczornych.